Ik ken elektronica-technici die tranen in hun ogen krijgen, mij uitschelden en hun haren uit hun hoofd trekken als ik ze vertel dat meetinstrumenten zoals een oscilloscoop het beste kunnen worden gereinigd met... water. Anderen knikken instemmend, bevestigen dat het inderdaad mogelijk is en dat het hier zelfs een serieuze methode betreft.
 
In de jaren ’60 en ’70 bood Tektronix een wasservice aan voor hun instrumenten. De methode werd beschreven in twee artikelen die in 1972 en 1976 verschenen in het  TekScope Magazine. De auteur was product-servicetechnicus Charles Phillips. De wasservice was onderdeel van van een volledig reparatie- en kalibratieprogramma dat door Tektronix aan (rijke en luie) klanten werd aangeboden. Sommige klanten met grote aantallen Tek-instrumenten schijnen hun eigen wasinstallaties te hebben geïnstalleerd om hun instrumenten in topconditie te houden. Een foto uit 1972 van Charles (Chuck) bij het wassen van een Tek 7000 is bewaard gebleven, samen met zijn laconieke commentaar dat “de instrumenten eenvoudig te wassen zijn en dat geen bijzondere voorzorgsmaatregelen hoeven te worden genomen naast wat gebruikelijk is voor apparatuur met elektronenbuizen”. Dat is echter professionele bescheidenheid. 

U hebt naast een wascabine met een afzuigsysteem voor stof en nevel en een grote oven namelijk de volgende artikelen nodig om deze klus effectief te kunnen uitvoeren: vloeibare zilverpoets, borstels, spons, wattenstaafjes,  oordopjes, Kimwipes, WD-40, verfspray, fluxverwijderaar, Ajax of vergelijkbaar schuurmiddel, ‘gewone’ en kruiskopschroevendraaiers. Voeg hier nog aan toe: een compressor voor samengeperste lucht, een spuitpistool met een slang van 2,5 m; een rubberen hevelslang van ongeveer een meter; warm en koud water en reinigingsmiddel.

Een chemicus vertelde mij dat het succes van de methode wordt bepaald door de kwaliteit van het water en het schoonmaakmiddel. Het water moet het zuiverste zijn dat u kunt krijgen, dit betekent gedemineraliseerd en gedeioniseerd osmose water,  kortom water dat geen elektriciteit geleidt! Het wordt onder andere gebruikt door professionele glazenwassers. Het schoonmaakmiddel moet mild zijn en gegarandeerd geen resten achterlaten. 

Chuck vervolgde in 1972: “We beschouwen het niet langer als noodzakelijk om voor een grondige schoonmaakbeurt de kathodestraalbuis, afschermingen, elektronenbuizen en dergelijke te verwijderen. Ervaring heeft geleerd dat warm water en schoonmaakmiddel voldoende in de betreffende gebieden doordringen, ook als de betreffende onderdelen nog aanwezig zijn.

Na het wassen en spoelen werd het instrument (met de gewassen plugins weer geïnstalleerd) in een oven geplaatst en gedurende minimaal 24 uur gedroogd. De oven moet in staat zijn om hete lucht te laten circuleren met een temperatuur van ongeveer 50-65 °C (de stand voor het voorverwarmen van borden).

Het volledige verhaal is hier te vinden en het is niet bedoeld voor voorzichtigen onder u, of de USB-LCD-generatie. Retrotronica, de historische afdeling van Elektor, is van plan om ergens in 2016 de methode van Chuck Phillips in de praktijk uit te proberen, waarbij een ernstig vervuilde oscilloscoop uit 1960 onder de douche wordt gereinigd en in de keukenoven wordt gedroogd.
Probeer dit intussen niet zelf!