Artikel
Spelen met hoogspanning…
…en je leven: de Jakobsladder
Elektrische vonken zijn voor velen angstaanjagend, maar voor anderen juist spectaculair. Wie niet bang is voor enkele kilovolts, kan met de hier gepresenteerde schakeling eens wat experimenteren. Blijf echter wel alert en denk aan de veiligheid, want de gebruikte spanningen en stromen kunnen lelijke gevolgen hebben!
Wie op Internet zoekt naar zaken die met hoogspanning te maken hebben, komt al snel begrippen als Tesla-transformator en Jakobsladder tegen. De eerste is in de originele uitvoering van Nikola Tesla een luchtgekoppelde transformator, die geheel op resonantie is gebaseerd en gemakkelijk spanningen van honderdduizenden volts of zelfs miljoenen volts kan produceren. Elektrische vlambogen slaan dan willekeurig naar de omgeving over en dat zien wij niet als een verantwoord voorbeeld om mee te experimenteren.
Wie op Internet zoekt naar zaken die met hoogspanning te maken hebben, komt al snel begrippen als Tesla-transformator en Jakobsladder tegen. De eerste is in de originele uitvoering van Nikola Tesla een luchtgekoppelde transformator, die geheel op resonantie is gebaseerd en gemakkelijk spanningen van honderdduizenden volts of zelfs miljoenen volts kan produceren. Elektrische vlambogen slaan dan willekeurig naar de omgeving over en dat zien wij niet als een verantwoord voorbeeld om mee te experimenteren.
Materials
Gerber bestand
De PCB bij dit artikel is als Gerber file beschikbaar gesteld. Elektor Members kunnen exclusief deze files gratis downloaden en gebruiken om de PCB zelf af te drukken met geschikte apparatuur óf de Gerber te laten drukken via een dienstverlener.
Elektor kan u bijvoorbeeld de PCB Service van onze partner Eurocircuits van harte aanbevelen of AISLER.
TIP: Uw eerste PCB tot € 30 is gratis bij AISLER indien u bij het afrekenen gebruik maakt van coupon code ELCCBB.
Het gebruik van onze Gerber files is vrijgegeven onder een Creative Commons- licentie. Creative Commons biedt auteurs, wetenschappers en andere creatieve makers de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan.
PCB
Onderdelenlijst
voedingsprint
Weerstanden:
R1 = 12 k
R2,R4 = 12
R3,R5 = 33
R6 = 47 /5 W
R7,R8 = 330 /10 W
R9 = 6k8
R10 = 470 /5 W
P1 = 25 k instel
Condensatoren:
C1 = 150 p
C2,C4 = 10 µ/63 V radiaal
C3,C5 = 100 n keramisch.
C6 = 100 µ/25 V radiaal
C7 = 1 n/400 V MKT
C8 = 4µ7/100 V MKT, steek 27,5 mm
C9 = 100 n/100 V MKT
C10,C11 = 1000 µ/100 V radiaal, diameter 18 mm max.
C12...C15 = 47 n/250 V MKT
Spoelen:
L1 = 10 µH
Halfgeleiders:
D1,D2 = BY448
D3 = 10 V/1W3
D4 = 15 V/1W3
D5 = low-current LED
D6 = 1N4004
D7...D10 = BY329-1000
T1,T3 = BC337
T2,T4 = BC327
T5,T6 = IRF640 (of IRFB260N)
IC1 = 4047
IC2 = 78L09
Diversen: K1...K4 = 2-polige printkroonsteen steek 5 mm
K5,K6 = 2-polige printkroonsteen steek 7,5 mm
TR1 = 2 x kern B64290-L82-X830 (N30, 50 x 20 mm)*, bijv. Epcos (Schuricht Catalogue no.: 330603), 2 x 12 wind. 0,8 mm CuL primair (? 2 maal 1,5 m), 2 x 75 wind. 0,5 mm CuL secundair (? 2 maal 8 m) F1 = 5A/T + printzekeringhouder
F2 = 1A/T + printzekeringhouder
2 x koelplaatje SK129 63,5 STS Fischer (63,5 mm hoog, 4,5 K/W)
nettrafo sec. 2 x 30 V/225 VA, bijv. Amplimo 68017
cascadeprint
Condensatoren:
C1...C20 = 5600 p/2000 V Panasonic (High Voltage Disk Capacitor (Y5P) ECK3D562KBP), Digi-Key-bestelnr. P9574-ND
Halfgeleiders:
D1...D20 = DSA 1-18D (1800 V/7 A) IXYS, Digi-Key bestelnr. DSA1-18D-ND
Weerstanden:
R1 = 12 k
R2,R4 = 12
R3,R5 = 33
R6 = 47 /5 W
R7,R8 = 330 /10 W
R9 = 6k8
R10 = 470 /5 W
P1 = 25 k instel
Condensatoren:
C1 = 150 p
C2,C4 = 10 µ/63 V radiaal
C3,C5 = 100 n keramisch.
C6 = 100 µ/25 V radiaal
C7 = 1 n/400 V MKT
C8 = 4µ7/100 V MKT, steek 27,5 mm
C9 = 100 n/100 V MKT
C10,C11 = 1000 µ/100 V radiaal, diameter 18 mm max.
C12...C15 = 47 n/250 V MKT
Spoelen:
L1 = 10 µH
Halfgeleiders:
D1,D2 = BY448
D3 = 10 V/1W3
D4 = 15 V/1W3
D5 = low-current LED
D6 = 1N4004
D7...D10 = BY329-1000
T1,T3 = BC337
T2,T4 = BC327
T5,T6 = IRF640 (of IRFB260N)
IC1 = 4047
IC2 = 78L09
Diversen: K1...K4 = 2-polige printkroonsteen steek 5 mm
K5,K6 = 2-polige printkroonsteen steek 7,5 mm
TR1 = 2 x kern B64290-L82-X830 (N30, 50 x 20 mm)*, bijv. Epcos (Schuricht Catalogue no.: 330603), 2 x 12 wind. 0,8 mm CuL primair (? 2 maal 1,5 m), 2 x 75 wind. 0,5 mm CuL secundair (? 2 maal 8 m) F1 = 5A/T + printzekeringhouder
F2 = 1A/T + printzekeringhouder
2 x koelplaatje SK129 63,5 STS Fischer (63,5 mm hoog, 4,5 K/W)
nettrafo sec. 2 x 30 V/225 VA, bijv. Amplimo 68017
cascadeprint
Condensatoren:
C1...C20 = 5600 p/2000 V Panasonic (High Voltage Disk Capacitor (Y5P) ECK3D562KBP), Digi-Key-bestelnr. P9574-ND
Halfgeleiders:
D1...D20 = DSA 1-18D (1800 V/7 A) IXYS, Digi-Key bestelnr. DSA1-18D-ND
Discussie (0 opmerking(en))