Een VR-bril moet niet alleen een zo ‘echt’ mogelijk beeld bieden, ook het geluid moet de drager van de bril het gevoel geven zich werkelijk in de getoonde virtuele ruimte te bevinden. VR-producent Oculus financiert daarom een onderzoek van akoesticus Maarten Hornikx van de TU Eindhoven, die zo hoopt om (ook) een simulator te kunnen ontwikkelen om blinden te helpen hun omgeving met behulp van geluid waar te nemen.

Echolocalisatie

“We zetten heel hoog in”, vertelt Hornikx over de samenwerking met het Amerikaanse bedrijf. “We proberen de werkelijke akoestiek zo dicht mogelijk te benaderen.” Het geluid dat uiteindelijk uit de VR-bril van Oculus komt, moet niet van echt te onderscheiden zijn. Het bedrijf heeft nog geen directe toepsaaingen in gedachten, maar de Eindhovense onderzoeker wel. Hij werkt aan ‘echolocalisatie’, een manier waarop blinden de omgeving kunnen waarnemen via de reflectie van klikgeluiden die ze zelf maken. Om met deze methode te leren omgaan, zouden ze in virtual reality kunnen oefenen. Maar dan moet de werkelijkheid uiterst nauwkeurig worden nagebootst.

Kantoorruimte

Hornikx heeft voor zijn onderzoek een echte kantoorruimte gebouwd en daarvan de afmetingen en de akoestische eigenschappen van alle materialen gemeten. Daarna zijn akoestische tests uitgevoerd en de resultaten daarvan opgenomen. Deze meetgegevens worden gebruikt voor de weergave van geluid in de Oculus-bril. Ook is de akoestiek berekend met behulp van het geluidsgolfmodel van zijn onderzoeksgroep, gebaseerd op de afmetingen van het kantoor en de materiaaleigenschappen. Dit gebeurde voor het hele geluidsspectrum, waarbij vooral de hogere tonen zeer veel rekencapaciteit vergden.

Auralisatie

De berekende auralisatie is vervolgens vergeleken met de auralisatie op basis van metingen om nauwkeurig te bepalen hoeveel de berekende akoestiek afwijkt van de echte. Een tweede vindt plaats met behulp met proefpersonen, die met de Oculus-bril virtueel in het testkantoor staan. Zij krijgen beide auralisaties te horen en moeten aangeven of ze verschil horen. Een van de doelen hiervan is te weten komen hoeveel detail mag worden weggelaten in de auralisatie zonder dat de testpersoon een kwaliteitsverschil merkt.

Hornikx hoopt dat het project, dat in eerste instantie een jaar duurt, wordt uitgebreid naar vier jaar. Oculus betaalt de projectkosten — circa een kwart miljoen euro voor het eerste jaar — volledig.