Accu-opfrisser

idee: Burkhard Kainka (Duitsland)

In figuur 1 hebben we geschetst hoe vroeger met een neonlampje en een condensator een zaagtand werd gegenereerd – dat heet een relaxatie-oscillator. Minder bekend is dat dit ook lukt met een ‘ordinaire’ NPN-transistor, in de figuur een BC547. Het voert te ver om hier uitgebreid uit te leggen hoe dit kan werken – laten we volstaan met de opmerking dat het werkt en een verwijzing naar de oorspronkelijke publicatie in de Halfgeleidergids 2011 (bladzijde 94).

 
Figuur 1.

Lood-gel-accu’s hebben de onaangename eigenschap dat ze compleet hoogohmig worden wanneer ze (zeer) lang niet gebruikt worden. En hoewel het mogelijk is zo’n ‘dode’ accu weer tot leven te wekken, is dat een moeizaam en langdurig proces. Het is natuurlijk beter om het niet zo ver te laten komen.

Een beproefde methode om dat te voorkomen is de accu continu te belasten met zeer korte maar behoorlijk krachtige stroompulsen. Die gebeurt met de schakeling van figuur 2; de oplettende lezer zal hierin de transistor-relaxatie-oscillator van figuur 1 herkennen.
 

Figuur 2.

De oscillator rond T1 stuurt de basis van vermogenstransistor T2 aan, die de accu (met de hier gegeven dimensionering) elke 2 seconden belast met een 1-A-puls van zo’n 2 ms. Dit correspondeert met een gemiddelde stroom van ongeveer 1 mA, wat in de orde van grootte van de zelfontlading van een lood-gel-accu ligt. Daar hoeft men zich dus verder geen zorgen over te maken.

De combinatie van T3, D1 en R2 geeft een ruwe visuele indicatie van de laadtoestand van de accu: hoe minder vaak de LED oplicht, des te geringer is de accuspanning.