Bad-is-vol-melder


idee: Elektor Labs


Zo’n overloop kan verstopt zijn of anderszins defect, met als gevolg een kleine of grote watersnood in de badkamer. Dat is al niet leuk als het alleen uw eigen woning betreft, maar wat als u in een flat woont en de benedenburen uw badwater te verwerken krijgen? Dat kan een kostbare grap worden... Een akoestiche waarschuwing dat het bad vol is, is dan ook geen overbodige luxe.

Zoiets hoeft niet ingewikkeld te zijn. Wanneer we bedenken dat kraanwater dankzij de erin opgeloste mineralen een goede geleider is (gedestilleerd water is daarentegen een isolator!) ligt de oplossing voor de hand: via twee elektroden wordt, zodra het badwater een ‘gevaarlijke’ hoogte bereikt, een stroomkring gesloten en een alarm (lees: zoemertje) geactiveerd. En dat is precies wat de simpele schakeling van figuur 1 doet.

 

Figuur 1.

E1 en E2 links in het schema zijn de beide elektroden (metalen stiften of iets dergelijks). Zolang die niet in het water hangen, bestaat er geen verbinding tussen E1 en E2 en zullen beide ingangen van IC1d hoog zijn. Diens uitgang is dan laag, waardoor beide oscillatoren (rond IC1a en IC1b) geblokkeerd worden.

Zodra er een vochtige verbinding tussen E1 en E2 bestaat, wordt pen 13 van IC1d naar massa getrokken, diens uitgang wordt hoog en beide oscillatoren worden vrijgegeven. IC1b produceert een blokgolf met een frequentie van ongeveer 4 kHz, en IC1a eentje met een frequentie van ongeveer 0,5 Hz. Met de 4kHz-blokgolf wordt de AC-buzzer Bz1 aangestuurd zodat die een snerpende waarschuwing de wereld in stuurt.

Wacht eventjes. Wat is dan de functie van de 0,5Hz-oscillator, en wat doet IC1c? Op het moment dat pen 8 van IC1b door de uitgang van de 0,5Hz-oscillator hoog wordt gemaakt, werkt IC1c als inverter, die de 4kHz-blokgolf inverteert. Pen 10 van IC1c is dan in tegenfase met pen 4 van IC1b. Maar zodra pen 8 van IC1c laag is, is pen 10 van die poort constant hoog. Het gevolg is dat het volume van het buzzersignaal in het ritme van IC1a groter en kleiner zal worden (vergeet niet dat we een AC-buzzer gebruiken!)

 

Drie opmerkingen nog. In de eerste plaats is de schakeling voor veel meer te gebruiken dan alleen als bad-vol-indicator. Ten tweede: in rust trekt de schakeling geen stroom. Een aan/uit-schakelaar is daarom niet nodig. En ten derde: voor zover we weten is de in het schema vermelde zoemer nog voor weinig geld bij Aliexpress verkrijgbaar.