De European Space Agency (ESA) werkt aan een nieuwe satellietmissie die moet bijdragen aan een beter begrip van het klimaat van onze planeet. Het FORUM-satellietsysteem zal de infrarode straling meten die door de aarde naar de ruimte wordt afgestraald om zo tot een nauwkeuriger waarde te komen voor het ‘stralingsbudget’ van onze planeet.

FORUM (Far-Infrared Outgoing Radiation Understanding and Monitoring) is een van de twee concepten die meedingen naar de negende Earth Explorer-missie van de ESA, die echte metingen zal toevoegen aan bestaande maar puur hypothetische modellen van het stralingsbudget van de aarde. Na een twee jaar durende haalbaarheidsstudie heeft Forum na een uitgebreide discussie in de wetenschappelijke gemeenschap de overhand gekregen op het concurrerende concept SKIM (Sea-surface Kinematics Multiscale Monitoring).

FORUM dient ter verbetering van de bestaande klimaatmodellen en daarmee van de klimaatvoorspelling. Aangezien klimaatverandering momenteel een belangrijk onderwerp is met verstrekkende gevolgen voor de economie en de politiek, had dit onderzoeksconcept de hoogste relevantie.

 
ESA-video van het FORUM-concept.

Betere klimaatmodellen

De oppervlaktetemperatuur van de aarde wordt bepaald door de stralingsbalans in de bovenste lagen van de atmosfeer. Volgens de huidige modellen wordt het stralingsbudget beïnvloed door de uitstoot van broeikasgassen, waardoor de afstraling van energie in de ruimte wordt verminderd.
Meer dan de helft van de afgestraalde energie ligt in het verre infraroodbereik. Waar het om gaat is dat er tot nu toe alleen modellen bestaan van de werkelijke mate van afstraling, omdat deze nooit systematisch is gemeten.

FORUM is bedoeld om deze kenniskloof te dichten en het complete verre infraroodbereik van de elektromagnetische straling van de aarde te meten. De metingen zijn ook belangrijk omdat de afstraling door de aarde vanwege de daarbij betrokken golflengten sterk wordt beïnvloed door waterdamp en ijswolken, die een cruciale rol spelen bij het reguleren van de temperatuur aan het aardoppervlak.

Concrete metingen zullen de klimaatveranderingsmodellen op een op feiten gebaseerd fundament plaatsen. In dit opzicht draagt moderne elektronica bij aan een rationele basis voor politieke beslissingen, omdat het onderwerp ‘klimaat’ niet alleen uiterst actueel en brisant is, maar vooral ook complex en tot nu toe sterk afhankelijk van theoretische modellen.

In de volgende stap wordt het ontwerp van de missie eerst geoptimaliseerd en vervolgens gebouwd – met als doel de lancering in 2026.