Bouw je eigen compacte FM-stereo-testzender die audio met ultralage vervorming en nauwkeurige VHF-signalen genereert met alleen eenvoudige CMOS-logica. Perfect om te leren hoe FM-stereo werkt. Met dit doe-het-zelf-labapparaat kun je tuners, decoders en versterkers testen met professionele nauwkeurigheid.

De schakeling

Het project werd voor het eerst gepresenteerd door Jo Becker in Elektor van juni 2007. De testsignaalgenerator valt op door zijn precisie en de slimme manier waarop hij golfvormen opwekt met standaard HCMOS-logica in plaats van speciale IC’s. Aangedreven door een 9,728 MHz kristal genereert hij audiosignalen via tellers en logica, met uitgangen die kunnen schakelen tussen een vaste toon met lage vervorming en een basisband (MPX-) signaal. De FM-oscillator is vrijlopend maar blijft stabiel rond 100 MHz, met grove afstemming door condensatorwijzigingen en fijnafregeling van ±300 kHz. Met een audio-uitgang tot 2 Vtt en een HF-uitgang van 12 mV in 50 Ω kan je ontvangers aansturen voor het testen op gevoeligheid en signaal-ruisverhouding.
 
Schakelschema van de stereo-testzender.
 Het schema van de FM-stereotestzender. 
Als je naar het schema kijkt, is de eigenlijke FM-zender het gemarkeerde gebied rond transistor T1. De rest van de schakeling genereert de modulatiesignalen, die beschikbaar zijn op de audio-uitgang (via R15). Een optioneel extern modulerend signaal kan worden toegevoerd via C33 en R34.

De printplaat

De printplaat heeft een massavlak over de hele componentenzijde. De enige spoel (L1) moet zonder tussenruimte tussen spoel en print worden gemonteerd.
 
De dubbelzijdige printplaat
De dubbelzijdige printplaat. De gaten zijn niet doorgemetalliseerd.
“Het stroomverbruik van de testzender is slechts 12 mA, dus een 9 V alkalinebatterij zou bij incidenteel gebruik meerdere jaren meegaan,” merkte Becker op.

Voor incidenteel labgebruik heeft de schakeling geen behuizing nodig. De schakelverbindingen (S1–S4) zijn naar headers geleid zodat eenvoudige jumpers fysieke schakelaars kunnen vervangen, en de uitgangsniveauregeling (P2) is uitgevoerd als een trimmer op de print. Een BNC-connector voor de FM-uitgang kan direct op de print bij R24 worden gesoldeerd. Op deze manier blijven, bij gebruik zonder behuizing, alle componenten (behalve de batterij) stevig op de printplaat bevestigd.
 
Opgebouwde laboratoriumprototypeprint
Opgebouwde laboratoriumprototypeprint.

Het oorspronkelijke project

Het oorspronkelijke artikel “Stereo-FM meetzender” verscheen in Elektor van januari 2007. Je kunt het artikel gratis lezen gedurende de twee weken na publicatie van dit bericht. Als je je eigen schakeling bouwt, deel die dan op het Elektor Labs-platform!
Redactionele noot: Dit artikel verscheen voor het eerst in 2007. Gezien de leeftijd van het project zijn sommige componenten of producten mogelijk niet meer verkrijgbaar, en kunnen de belangrijkste ontwerptechnieken wat verouderd lijken. Toch denken we dat dit project je zal inspireren om in de toekomst nieuwe ontwerpen te maken.
Inschrijven
Schrijf u in voor tag alert e-mails over Circuits & Circuit Design!