De reflex-ontvanger

idee: Elex-team

Bij de gewone diode-ontvanger is het grootste probleem dat het opgepikte antennesignaal tenminste gelijk moet zijn aan de drempelspanning van de toegepaste diode – in het geval van een germaniumdiode 100...200 mV. Alles daaronder komt domweg niet door de detector heen. Om de gevoeligheid van de ontvanger te vergroten, moeten we dus het signaal versterken voordat het naar de detector gaat – HF-versterking dus, zoals geschetst in figuur 1 links.
 

Figuur 1. Links: alleen HF-versterking; rechts: HF- en LF-versterking.

Met deze opzet is al een heel aardige gevoeligheidswinst te bereiken – zodanig dat de op een ferrietstaaf gewikkelde spoel volstaat als antenne. Maar het is mogelijk nog meer versterking uit deze schakeling te halen, namelijk door de versterker ‘dubbel’ te gebruiken – zowel voor het HF-signaal als voor het LF-signaal (het audiosignaal dus). Hoe dat in principe werkt is geschetst in figuur 1 rechts.

Het principe is even slim als simpel. Het versterkte HF-signaal heeft een frequentie die veel te hoog is om de smooerpoel naar de hoofdtelefoon te kunnen passeren, en neemt daar om de andere weg. Na te zijn gelijkgericht komt het signaal opnieuw bij de ingang van de versterker – maar nu is het geen HF-signaal meer en kan dus na te zijn versterkt de smoorpoel probleemloos passeren om beluisterd te worden via de hoofdtelefoon.

 
Figuur 2. Vooruitblik: op dit schema komen we volgende week terug!

Een volgens dit principe opgebouwde ontvanger wordt reflex-ontvanger genoemd. In figuur 2 (die we hier alvast plaatsen om u lekker te maken) hebben we dit idee verder uitgewerkt. Voor de bespreking van dit schema is in deze aflevering helaas geen plaats meer – volgende week verder dus.

Nog een opmerking: enkele lezers van de Elektor-nieuwsbrief hebben opgemerkt (en niet helemaal ten onrechte) dat er sinds het verdwijnen van de middengolf-omroepzenders weinig meer op de middengolf te beleven is. Toegegeven, de bekende omroepzenders zijn nog slechts in de FM-band en via DAB te beluisteren, maar er wordt wel degelijk nog steeds amplitudegemoduleerd uitgezonden – zoek maar eens met Google. En natuurlijk kunt u met de waarden van de afstemkring gaan experimenteren om bijvoorbeeld de kortegolfbanden af te zoeken...