Muggenverjager

idee: Elex-team

Om zo’n lastige steekmug uit de nachtelijke slaapkamer weg te krijgen, grijpen we natuurlijk niet naar de spuitbus met insecticide – want zeg nou eens eerlijk: dat is eigenlijk niet meer van deze tijd. In plaats daarvan grijpen we naar de... soldeerbout! En de kleine muggenverjager met drie IC’tjes en een loslopende transistor uit de doos met klein grut kost waarschijnlijk niet eens zoveel meer dan zo’n gifspuit.

Het is al geruime tijd bekend dat muggen een hekel hebben aan ultrasone toontjes tussen pak ’m beet 20 kHz en 30 kHz (bijkomend voordeel: wij horen dat niet). Daar maken we in deze schakeling dankbaar gebruik van.

In het onderstaande schema is IC1b (de helft van een 556) als astabiele multivibrator (zeg maar oscillator) geschakeld.
 

De geproduceerde frequentie wordt bepaald door condensator C2 in combinatie met weerstand R21 en één van de weerstandstakken die op de uitgangen van IC2 zijn aangesloten. Afhankelijk van welke uitgang van IC2 op een gegeven moment actief is, ligt (bij de gekozen onderdelenwaarden) de frequentie op de uitgang van IC1b tussen ongeveer 40 kHz en 60 kHz. Door IC3 wordt die frequentie door 2 gedeeld en keurig symmetrisch gemaakt zodat we precies in het ‘muggenverjaag-frequentiegebied’ terechtkomen. De piëzo-tweeter zet de elektrische signalen met een behoorlijk rendement om in ultrasone geluidsgolven (en omdat het blokgolven zijn, zitten daar veel hoogfrequente en voor muggenoren extra onaangename harmonischen bij).

IC1a zorgt ervoor dat de schakeling niet slechts één enkele vaste frequentie produceert maar een soort uit tien stapjes bestaande ‘toonladder’. Bij de doelgroep (lees: bloedzuigende steekbeesten) kan daarom geen gewenning optreden. Deze toonladder wordt ongeveer eenmaal per 1...2 seconden doorlopen.

Om de goede werking te controleren kunt u parallel aan C2 tijdelijk een condensator van 270 pF monteren; de frequentie komt dan een factor 11 lager te liggen en is dus hoorbaar. Zo kunt u zich ervan overtuigen dat de schakeling functioneert en de toonladder in het gewenste tempo (afregelen met P1) wordt doorlopen.