Update!

Mijn klok werd geleverd met versie 2.1.3 van de firmware. Die is ook beschikbaar als download op de projectpagina van Elektor. Het archief bevat alle benodigde library’s voor het zelf compileren en een complete Arduino-sketch. Maar intussen is er alweer een nieuwere versie van de firmware, die te vinden is door op deze webpagina naar „Naar het Labs-artikel…“ te klikken. Hier is nog een link naar de actuele versie 2.6.3. In dit archief staat naast de Arduino-sketch ook nog de hex-versie van de software en daarvan ook een variant met een geïntegreerde Arduino-bootloader. Zoals gewoonlijk is het altijd het beste om de meest recente versie van de firmware op uw apparaat te installeren. Zo blijft er toch nog iets te doen, al; is het dan niet solderen…

 
Uit elkaar gehaald: Het display is hier van de klokprint afgenomen.

Programmeren

De klok heeft geen USB-aansluiting en het is ook geen gemodificeerde Arduino-print met display. Als we een update of eigen veranderingen vanuit de Arduino-IDE willen overzetten op de ATmega328p, moeten we de chip uit het voetje halen en hem op een gewone Arduino Uno prikken. Dus diepte ik er een op uit mijn grote verzameling van ontwikkelkaarten. Ik vond wel enkele nog niet ingebouwde Arduino-varianten, maar helaas allemaal met een vastgesoldeerde µC. Uitgerekend nu had ik geen Arduino-kaart met een in een voetje geplaatste µC!

 
Screenshot der Grundeinstellungen zum „Brennen“
der neuen Firmware mit Atmel Studio 7.
Maar er was nog een alternatief: Op de klokprint is gemakkelijk de typische zespolige programmeerconnector van Atmel te vinden en een programmer van het type AVRISP MKII of een kloon daarvan is niet alleen bij mij, maar bij de meeste elektronici wel in de verzameling te vinden. En omdat deze programmer de target-kaart niet voedt, is het ook geen probleem, dat de klok op 3,3 V werkt. 5 V van buitenaf zou dodelijk zijn voor de erop gesoldeerde supercap. Deze heeft een indrukwekkende capaciteit van 1 Farad en is voldoende om drie dagen te dienen als backup-voeding voor de geïntegreerde real time-klok.
Dus alles was duidelijk. Ik wilde Atmel Studio gaan gebruiken, dus die heb ik eerst geüpdatet naar versie 7. Dat is trouwens aan te raden voor iedereen die te maken heeft gehad met problemen met de driver voor de AVRISP MKII: Met versie 7 onder Windows 10 is het gewoon: installeren, aansluiten en klaar! Ik heb het hex-bestand met geïntegreerde bootloader gebruikt, voor het geval dat ik het in de toekomst eens met de Arduino-IDE wil gaan proberen.

 
Klok met een weergave die lijkt op 7-segment-LED-displays. 

Weergaven enz.

DWeergave als gesimuleerde analoge klok.
De wekker wordt niet voor niets aangekondigd als „met drievoudige weergave“. Naast de eerder getoonde weergave met een font zijn er nog twee ander modi. Hiernaast ziet u de wekker met de look van een 7-segment-display, overigens met firmware van de versie 2.6.3. En ook een gesimuleerde analoge klok met kleurige wijzers is mogelijk.
In de standaardversie van de firmware wordt er telkens gewisseld tussen deze weergaven. Als u dat niet wilt, moet u ingrijpen in de goed gecommentarieerde broncode om dat te verhinderen. U kunt dan kiezen voor uw favoriete weergave of zelfs een heel nieuwe ontwerpen. In de broncode kunnen we ook de weergavetaal veranderen. Naast Engels zijn ook Frans, Italiaans en Duits beschikbaar.

Conclusie
Ik heb de wekker natuurlijk meteen uitgeprobeerd als wekker. Hij wekte me inderdaad, en ik vond de ingebouwde buzzer precies zoals ik hem graag heb: Niet te zenuwachtig en niet te hard. Voor tieners kan dat misschien anders liggen. De ervaring leert dat er wel iets meer voor nodig is om die op tijd op school te krijgen.
 
Typeplaatje van de meegeleverde 9V-netvoeding.
Het gemeten stroomverbruik bij maximale helderheid is trouwens 78 mA. Met de meegeleverde 9V-netspanningsadapter wordt bij grote helderheid dus ruim 0,7 W verbruikt. In Midden-Europa moeten we dus rekening houden met een geschatte gemiddelde energieopname van ca. 0,4 W. Bij een geschat rendement van de netvoeding van 80 % verbruikt de wekker in 365¼ dagen dus ongeveer 4,4 kWh/jaar. Er zit een 3,3V-spanningsregelaar op de print, in serie met een beschermingsdiode tegen ompolen. Gezien de spanningsval over die componenten zou een 5V-netvoeding net niet voldoende zijn. Met 6 V zou het wel lukken en dan zouden we 33 % van de energie kunnen besparen. Ik heb het geprobeerd met een USB-lader van een mobieltje, meestal leveren die minstens 5,1 V. De mijne haalde 5,2 V en dat was genoeg voor de 3,3V-spanningsregelaar.

De klok bevalt me. En als hij binnenkort in een geschikte behuizing zit, zal hij hopelijk ook mijn moeder bevallen. Dan is ze qua tijdwaarneming weer autonoom.
Mijn enige punt van kritiek is, dat de zespolige programmeerconnector op de klokprint niet gelabeld is. Er is geen aanduiding welke pen nummer 1 is. In de bovenstaande figuur met de uit elkaar gehaalde wekker heb ik dat aangegeven, zodat u het niet, net als ik, eerst hoeft na te meten.
Nu moet ik alleen nog een mooie behuizing zien te vinden…