Aan miljoenen deelnemers uit meer dan 200 landen zijn verschillende versies van zogenaamde morele dilemma’s voorgelegd, waarmee de elektronica in autonome voertuigen kan worden geconfronteerd. In principe moet de auto bij een dreigend ongeluk een keuze maken tussen twee potentieel dodelijke alternatieven.

Het MIT Media Lab probeert met een enquête te onderzoeken welke morele principes zouden moeten gelden als autonome auto’s in noodsituaties terechtkomen. Er zijn drie criteria die mensen daarbij in overweging nemen:
  • Diersoort: het leven van mensen heeft voorrang op het leven van dieren.
  • Aantal: Het leven van veel mensen is belangrijker dan dat van weinig mensen.
  • Leeftijd: het leven van jonge mensen is belangrijker dan dat van oudere mensen.

Deze criteria bleken in zekere mate bij alle mensen aanwezig. Maar de weging tussen deze criteria onderling verschilt van plaats tot plaats. Zo bleek vooral in Azië het leeftijdscriterium minder zwaar te tellen dan elders op de wereld.

De enquête is gebaseerd op een soort „morele machine“: een meertalig online-spel, waarin de deelnemers hun voorkeuren bij dit soort dilemma’s konden aangeven. Een voorbeeld van zo’n dilemma: Moeten autonome auto’s verschil maken tussen het leven van mensen die zich aan de regels houden en mensen die de wet overtreden, of het verkeer in gevaar brengen door roekeloos gedrag? In dit geval wilden de meeste deelnemers eerder het leven redden van de eerstgenoemde groep.
 
Achtergrond van de enquête over morele dilemma’s voor autonome voertuigen. Video: mit.edu

Bij dit onderzoek zijn tot nu toe bijna 40 miljoen individuele beslissingen uit 233 landen vastgelegd. De deelnemers zijn ingedeeld in subgroepen naar leeftijd, opleiding, geslacht, inkomen en politieke en godsdienstige overtuiging. Op basis van puur demografische kenmerken waren geen uitgesproken verschillen te vinden, maar er bleken wel clusters van morele voorkeuren te bestaan op basis van culturele en geografische achtergrond. Deelnemers uit zuidelijke landen bleken, vooral in vergelijking met die uit oosterse landen, een sterkere voorkeur te hebben om het leven van jonge mensen hoger te waarderen dan dat van oudere mensen.

Het is nu de vraag, of zulke verschillen belangrijk kunnen zijn voor de acceptatie van deze nieuwe technologie. Een ieder geval is het belangrijk, dat over dit onderwerp een maatschappelijke discussie op gang komt en dat mensen hun mening kunnen geven, zoals bij deze enquête ook gebeurt. Dit onderzoek is onder de titel „The Moral Machine experiment“ gepubliceerd in het gerenommeerde tijdschrift Nature.