Het bouwen van een radio-ontvanger is van oudsher één van de meest bevredigende elektronicaprojecten. Deze ontvanger maakt gebruik van een IC van het type MK484 als AM-detector en als audioversterker is de vermaarde LM386 weer eens van stal gehaald. Dit blijft een leuk project om te experimenteren met radio-ontvangst op de middengolf (MW), ook al zijn er steeds minder radiostations die in die band willen uitzenden. 

Hoe het werkt

In het schema in figuur 1 ziet u drie HF-trappen voor de ontvangst en detectie van AM-radiosignalen in de middengolfband (meestal 500-1600 kHz). T1, een J310 junction-FET, levert positieve terugkoppeling voor de antenne-afstemming. Die terugkoppeling begrenst demping in de spoel, vergroot de gevoeligheid en versmalt de totale bandbreedte van de radio. De antenne, L1, bestaat uit een 120-200 mm lange, 10 mm dikke ferrietstaaf met een spoel van 55 wikkelingen van 0,2 mm dik (~ #24 AWG), strak gewikkeld, geëmailleerd koperdraad. CV1 is een mica- of lucht-condensator van 500 pF voor de afstemming, wat een frequentiebereik in de middengolfband oplevert. Het afstembereik kan omlaag worden uitgebreid tot ongeveer 150 kHz door de bandschakelaar S1 te sluiten.

Nostalgic MK484 MW/LW Radio - circuit
Figuur 1: De ontvanger bestaat uit drie HF-trappen en een audioversterker.

De tweede trap is opgebouwd met een BF494 (T2). Deze vergroot de gevoeligheid en versterkt het AM-signaal voor de input van de derde trap bij IC1, een MK484. Deze driepotige, geïntegreerde schakeling werd oorspronkelijk door Ferranti uitgebracht in 1972 (!)  onder typenummer ZN484. Hij bevat een complete HF-versterker, een detector en een AGC-circuit, wat hem tot één van de meest populaire oplossingen voor het bouwen van eenvoudige AM-ontvangers maakt. De originele ZN41x-serie is allang verouderd, maar er zijn moderne equivalenten van de ZN414 verkrijgbaar, zoals de MK484.


Tenslotte zien we de oude, vertrouwde LM386 (IC2) als audioversterker en luidsprekerdriver, compleet met het voorgeschreven Boucherot-netwerk, bestaande uit C11 en R10. Die ‘386 zullen veel lezers nog wel kennen.

De ontvangst is het beste als de bandbreedteregelaar P1 goed is ingesteld, dat kunt u gewoon op het gehoor doen. Het afstembereik kan naar beneden uitgebreid worden tot de lange golf met condensator, C1, die met S1 wordt ingeschakeld. Door de extra demping die dit introduceert, kan de positieve terugkoppeling bij lage frequenties flink afnemen. Gelukkig kan dit worden gecompenseerd door een kleinere waarde voor condensator C3 te kiezen. Het kan nodig zijn om wat kleine aanpassingen te doen en te experimenteren om precies de MW- en LW-band te bestrijken. Een grotere waarde voor C1 kan ook helpen om het afstembereik uit te breiden. Bij frequenties hoger dan de ‘officiële middengolf’, dus boven 1,6 MHz, zult u waarschijnlijk weinig (legale) AM-stations vinden. Door twee ferrietstaven naast elkaar te monteren kan de goedkope, eenvoudige antenne worden verbeterd qua richtingsgevoeligheid en selectiviteit.
 

Specificaties

De ontvanger werkt op 6-12 V gelijkspanning; een 9V-batterij is ideaal. Het typische stroomverbruik is enkele milliampères. Bij vol audiovermogen kan dat oplopen tot enkele honderden milliampères. In de avonduren, bij goede propagatie-omstandigheden, is de ontvangst in de MW-band optimaal en stations op een afstand van 1000 km zijn te horen met niet meer dan de ferrietantenne!


Want More on Radio-Related Content?

Elektor turned 60 this year. Since 1961, we have published numerous articles about radio-related projects over the years. Here are few recommendations.
 

Vertaling: Evelien Snel